Emre Öksüz

EGZERSİZ ÖNCESİ HAREKETE HAZIRLIK

Emre Öksüz

Harekete Hazırlık antrenmanları, bireylerin hem fiziksel hem de zihinsel olarak antrenmanlara hazırlanmasında yardımcı olur. Kalp atım hızını, core bölgesinin ısısını arttırır ve çalışan kasların kan akışını hızlandırır. Ayrıca, hemen her kişide hatta bazı profesyonel sporcularda dâhil olmak üzere, vücudun bazı kas grupları tamamen işlevselliğini azaltmış olabilir ve bu durum vücudun diğer yapıları tarafından kompanse edilerek sakatlığın önlenmesi engellenmeye çalışılır. Örneğin çok az çalışan ve hatta bazılarında hiç çalışmayan, kalçadaki küçük kaslardan gluteus medius kası, eğer yeterince güçlendirilmezse ve aktif edilmezse bel ağrısı, diz ağrısı ve hamstring kas gruplarının gerginliklerine neden olabilmektedir. Harekete hazırlık egzersizleri yardımıyla, bir iki günlük zaman diliminde bu tür kas gruplarının yeniden aktive olması sağlanır. Bu yeni hareket genişliği içindeki kaslar kuvvetlendiğinde, eklemlerin etrafında bulanan tüm küçük kas grupları da stabilize edilir ve eklemlerde birbirini tutarak postürün olumlu olarak gelişmesini ve performansın artırılarak yaralanma riskinin azaltılmasına yardımcı olur. Harekete Hazırlık egzersizleri, uyuyan ve işlevselliğini yitirmiş kas grupları için bir uyandırma mekanizmasıdır. Günlük hayatın içinde genellikle masa başında oturan bireyler, kalçalarının (gluteus) üzerinde oturmaya devam ettikleri sürece, kalça fleksör kaslarının, gergin ve inaktif olmalarını sağlarlar, bu da sinir-kas ilişkisinin tanımında reciprocal inhibasyona -yani bir tarafın kasılırken diğer tarafın gevşek olma durumu- neden olmaktadır. Harekete hazırlık egzersizlerinin geri dönütleri, bu gibi durumlarda devreye girerek, inaktif olan kas gruplarının uyanmasını ve sadece egzersiz sırasında değil aynı zamanda dinlenme esnasında da işlevselliğinin devamını sağlarlar.

 

Peki, bu durum neden bu kadar önemli; örneğin, buzlu bir zeminde ayağın kayması neticesinde, vücut kendi propriyosepsiyonuna, temel dengeyi sağlayan eklemlerindeki, tendonlarındaki ve kaslarındaki baskı sensör sistemine göre reaksiyon verir. Harekete Hazırlık egzersizleri, vücudun küçük kaslarının aktif olmasını ve aynı zamanda vücudun propriyosepsiyon duyarlılığını sağlar. Böylece rastgele gelişen kaotik bir hareket sırasında, vücudun, sinir ve geri dönüşüm mekanizmasının iyi ayarlanmasıyla zarar görmesini engeller.

 

SONUÇ

Sonuç olarak, Harekete Hazırlık egzersizleri, bireylerin uzun vadede daha güçlü ve esnek olmasına yardımcı olurken, seri hareket içerikleri aracılığıyla denge, mobilite ve stabilitenin gelişimi için gerekli olan kas uzama becerisinin kalıcı hale gelmesine katkıda bulunur. Bu durum, yüksek yüklenme içeren vücut hareketlerinde (çabukluk, çeviklik, yön değiştirme vs.) yaralanma risklerini minimize ederek, performansların da gelişimine destek verir. Bireylerin sadece sportif aktivitelerde değil aynı zamanda günlük hayatı içerisinde gerekli olan hareket mekanizmasının da sağlıklı ve ekonomik kullanımına katkılar sağlar. Harekete hazırlık egzersizlerinin motor performanslara olan etkileri izole değerlendirilmemelidir ve bir bütün olarak tüm yapıyı etkilediği düşünülmektedir.