Bebekler hayatın başında dokunmadan haz alır. Özellikle ağız ve dudaklar dokunmaya karşı oldukça hassastırlar. Anne memesini emme, anne vücuduyla temas, annenin kokusu, bakışı, ses, yüz ifadesi bebeğin duyularını uyarır. Bebeğin bakım sürecinde verilen masaj, ılık suyla banyo, yumuşak havlunun vücuda dokunması bebeğe haz verir ve onu rahatlatır. Bu bakımlar sırasında ağız, dudak, anüs ve cinsel organlar gibi dokunmaya duyarlı bölgelerle olan temas bebeği fizyolojik olarak uyarır. Dolayısıyla cinsel refleksi aktive eder. Hayatın başından itibaren erkek çocukta ereksiyon, kız çocukta vajinada nemlenme görülebilir. Anne ve çocuk etkileşiminin yoğun olduğu bu dönem fizyolojik ve duygusal deneyimler doğurur ve psikoseksüel gelişim için önemli bir etap oluşturur.
Çocuk iki yaşından önce istemli olarak mastürbasyon hareketleri yapamaz. Ancak kendi vücudunun farklı bölgelerine keşfetme amaçlı dokunur, farklı duyumlar deneyimlerler ve haz alır. Bu duyumlar cinsel tepkilerin oluşmasına ve zihinde kodlanmasına zemin hazırlarlar.
Çocuklarda cinsel organlar üzerinde ritmik ve tekrar eden dokunmalar 2,5-3 yaş civarında görülür. Bunda çocuklarda kas gelişimi hareketleri üzerine olan kontrolleri önem arz eder. Dolayısıyla 2-3 yaşından itibaren mastürbasyon görülmeye başlar ve sonrasında sıklaşır. Bazı çocuklar daha erken bu davranışları deneyimleyebilirler. Genel olarak 3-5 yaş arasında çocuklar cinsel organları uyarmanın haz kaynağı olduğunu kavrarlar. Bir araştırmaya katılan 3-5 yaş arası erkek çocuğu olan annelerin %60’ı, 3-5 yaş arası kız çocuğu olan annelerin %44’ü çocuklarının mastürbasyon amaçlı cinsel organlarını uyardıklarını gözlemlediklerini aktarmıştırlar.
Erkek çocuklar akranları aracılığıyla mastürbasyon davranışını öğrenirken, kız çocuklar daha çok yalnız başlarına mastürbasyonu deneyimlemektedirler. Erkek çocuklar direkt penisi uyarırlar veya yastık, oyuncak gibi nesnelere sürtünürler. Kız çocuklar vajina ve klitorisi okşarlar veya oyuncak, yastık ve yorgan gibi nesnelere sürtünürler. Bu dönemde mastürbasyona eşlik eden fanteziler sınırlıdır. Mastürbasyon haz vermenin yanı sıra gerilimi azaltma, rahatlatma, uykuya dalma veya kaygıya karşı koyma gibi işlevlere sahiptir.
Beş yaş civarında cinsiyet kimliğinin (ben erkeğim/ben kızım) oturmasıyla ilişkili olarak mastürbasyon bilinçli ve istemli bir davranışa dönüşür. Çocuğun dikkati cinsel organlar üzerine odaklanır. Öncesinde spontane olarak görülen mastürbasyon, ebeveynlerin yasaklayıcı tepkileri ve çocukta mahrem duygusunun gelişmesine bağlı olarak saklı sürdürülür.
Buluğ çağı yaklaşırken, özellikle erkek çocuklarda, mastürbasyon sıklaşır; davranışlar daha kontrollü ve detaylı hale gelir. 9-10 yaşlarında penis ve vajinayı uyaran mastürbasyon hareketleri daha bilinçli hale gelir ve fanteziler eşlik etmeye başlar. Bu dönemde çok sayıda erkek ve kız orgazmı tadarlar. Ergenlik döneminde mastürbasyon cinsel yaşantının merkezine oturur, genital cinsellik içeren, diğer bireylerin veya ünlülerin olduğu fantezi ve senaryolar eşlik eder.
Çocukluk döneminde gözlemlenen mastürbasyon temelde haz merkezli olup ergenlikle başlayan yetişkin cinselliğinden farklıdır. Çocuğun psikoseksüel gelişimi, kendi vücudunu erotik olarak kodlaması ve kabul etmesi için gereklidir. Çocuk mastürbasyonları yetişkin cinselliğinde soruna neden olmaz. Özellikle çocukluk döneminde otoerotik davranışların olmaması veya aşırı yasaklanması yetişkin cinselliğinde cinsellikten kaçınma, suçluluk duyma, utanma, korkma ve tiksinme davranışlarına neden olabilir.
