Prof. Dr. Ahmet Pişkin

Omzumuz çıkar ve neden tekrar eder

Prof. Dr. Ahmet Pişkin

Gündelik hayatta ki fonksiyonlarımızı düşündüğümüzde omuz hareketlerimizin bizim için ne kadar önemli olduğunu anlayabiliriz. Omuz çıkığı birçok sebebe bağlı gelişebilmekteyken en sık sebep travma yani darbelere bağlı olarak gelişen omuz çıkığıdır. Özellikle yaz aylarında sportif faaliyetlerin , futbol, basketbol gibi temas sporlarının daha yoğun şekilde yapıldığı  kolun öne doğru uzatılarak yapılan yüzme sporunun daha fazla yapıldığı düşünülürse yaz aylarında ki omuz çıkığı gelişme oranının artması şaşırtıcı gelmeyecektir. Omuz eklemi çıkığı anterior (ön), posterior (arka) inferior (aşşağı) yönlerine olabilir bunların arasında yüzde 96 ile anterior yani öne çıkık en sık karşılaşılan formudur.

Bir kişide ilk defa omuz çıkığı gelişmiş ise tekrar gelişme riski yaşa bağımlıdır yani ilk çıkık 20 li yaşlardan önce  olmuş ise yüzde 85 gibi yüksek  oranda tekrar edecektir, 40`lı yaşlarda ilk defa çıkık gelişmiş ise yüzde 10 civarında tekrar etme riski vardır. İlk defa omuz çıkığı gelişen hastalarda profesyonel sporcular hariç kolun yerine oturtulmasını takiben ki bu mutlaka hastanede ve bu iş için yeterli ve donanımlı kişilerce yapılmalıdır. kol askıları ile yaklaşık 3 haftalık istirahat sonrasında fizik tedavi yeterli olacaktır. Omuz çıkığı meydana gelmiş her hastanın hastane ortamında grafileri çekilerek bir ortopedi uzmanınca değerlendirilmesi gerekmektedir.

Peki neden omzumuz çıkar ve neden tekrar edebilir.

Omuz eklemi kol kemiğimizin yarım küre şekli benzeri üst kısmı ile kürek kemiğimizin oluşturduğu hafif çukur küre arasında oluşan eklemdir. Bu eklemi derinleştirmek için ‘’labrum’’ adı verilen lastik benzeri bir yapı kemiklerin kenarına yapışık şekilde bulunur. Travma yani darbe ile omuz eklemini oluşturan kemikler ayrışır anatomik uyum bozulur ise bu kemikleri bir arada tutan ve ‘’kapsül’’ denilen yapı ilelabrum denilen yapı yırtılarak bağlantı kopmuş olur. Bu yapılar iyileşene kadar istirahat yaptırılmaz ise doku iyileşmesi eksik olur bağlantı güçlü olmaz ve omuz tekrar çıkabilir yada çıkık esnasında kürek kemiğimizden bir kemik parça kopabilir buna kemikli bankart diyoruz , labrum ve kapsülde onarım gerektirecek kadar ciddi yaralanma meydana gelebilir. Bu durum ancak manyetik rezonans görüntüleme tetkiki ile tesbit edilebilir.

Bahsettiğim bu durumlar mevcut ise veya tekrarlayan çıkıklar kolaylıkla meydana gelmekte, hastaneye gitmenize gerek kalmadan yerine oturtabiliyor iseniz artık ameliyat tek çare haline gelmiş demektir.

Tekrarlayan omuz çıkığı ameliyatları özel cerrahi ilgi gerektiren deneyim ve tecrübe sahibi hekimlerce yapıldığında  başarısı yüksek ameliyatlardır. Ciddi kemik hasarı olmadığı sürece artroskopik yani kapalı yöntemlerle tamiri gerçekleştirilebilir. Yaklaşık 6 haftalık omuz kol askısı istiratini takiben fizik tedavi ile hareket başlanmasına yardımcı olunarak spora dönüş ortalama 6 ay civarında sağlanabilmektedir.

Sağlıklı, mutlu, huzurlu günler dilerim.