Mehmet Yılmaz

Samsun ve Sinema/Tiyatro

Mehmet Yılmaz

 

 

Samsun’la ilgili bilmediğimiz pek çok şey var. Bunlardan birisi de şehrin çok eski bir tiyatro kültürünün olmasıdır. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren Samsun pek çok tiyatrocuyu ve dolayısıyla sinema sanatçısını da çıkarmış bir şehirdir. Bunlardan bazıları Samsun doğumlu iken, bazıları hayatlarının bir bölümünde Samsun’da yaşamış isimlerdir. Bir kısmı ise aslen Samsunlu olmakla beraber İstanbul yahut yurt dışında doğup büyümüşlerdir. Şimdi pek çok isim sıralayacağız.

Samsun doğumlu değilse bile liseyi Samsun’da okurken Samsun Gençlik Mahfeli’nde tiyatroya başlayan Horoz Nuri tiplemesiyle tanınan Vahi Öz ( Vahe Ozanyan ) mesela. Türkiye Ermenilerinden olan Öz, 1911 yılında doğmuş ve pek çok tiyatro oyunu ve sinema filminde rol almış, çok sevilen bir oyuncuyken 1969 yılında hayata veda etmiştir. Tıpkı onun gibi, İstanbul doğumlu olsa da ailesinin tayini nedeniyle Samsun’a gelen ve tiyatroya Samsun Türk Ocağı’nda başlayan Avni Dilligil de var mesela… Türk tiyatrosunun en önemli isimlerinden olan Dilligil, 1908’de o vakitler bir Osmanlı vilayeti olan Hayfa’da doğmuş, 1971’de ise vefat etmiştir. Samsunlu olmayıp, Samsun’da doğmayıp yolu Samsunla kesişen iki isimden daha söz edelim. Karadayı’nın Turgut Savcı’sı olarak tanıdığımız ve 7. Koğuştaki Mucize’nin sıkıyönetim komutanı ve son olarak Kuruluş Osman’ın Balgay’ı olan Yurdaer Okur da Rizeli olmasına rağmen liseyi Bafra Lisesi’nde okumuştur. Keza Almanya doğumlu bir sanatçı olan ve Avrupa Yakası’nda Yaprak rolüyle tanıdığımız Hale Caneroğlu da, Samsun Anadolu Lisesi’nde 7 yıl okumuş ve o süreçte ailesiyle birlikte Samsun’da yaşamıştır. Her iki sanatçı da 1974 doğumludur.

Şimdi Samsunlu olan ancak başka yerlerde doğmuş olanlarla devam edelim. Mesela Fahriye Evcen. 4 Haziran 1986 günü Almanya’nın Solingen kasabasında doğmuştur. Annesi Çerkez, babası mübadil ve her ikisi de Bafralı olan bir ailenin çocuğudur. 1984 Hollanda doğumlu bir isim var sırada ve kendisi Çarşambalı. Funda Eryiğit’ten söz ediyoruz. Canım Ailem, Karadayı, Poyraz Karayel gibi dizilerden tanıdığımız ödüllü tiyatrocu Eryiğit, bir röportajında şunları söylemişti: “Annemle babam Çarşamba’da çocukluklarından beri birbirlerini tanıyormuş. Sonra annemin babası, ailesiyle birlikte Hollanda’ya işçi olarak göç ediyor. Çarşamba’ya izne geldikleri bir zaman babamla evlenmeye karar veriyor ve Hollanda’da evleniyorlar. İkisi de işçi. Fakat babam makine mühendisi, dil yüzünden orada mesleğini yapamayınca temelli Türkiye’ye dönüyorlar. Onlar Samsun’a yerleştiler, ben İstanbul’da kaldım.”

Yine Geniş Aile ve Kalk Gidelim gibi dizilerden bilinen Ufuk Özkan da aslen Tekkeköylü olmakla beraber Almanya doğumludur ancak Samsun’da da bir müddet yaşamıştır.

Samsun doğumlularla devam edelim. En meşhurları Levent Kırca, Ferhan Şensoy, Mehmet Aslantuğ… Bu isimleri tarife gerek olduğunu sanmıyoruz. Hepsi de sanatta zirveye çıkmış, çok önemli isimler. Mehmet Aslantuğ halen daha Türk sinemasının karizmatik ve ağır aktörü. Ferhan Şensoy aynı zamanda bir yazar ve usta bir tiyatrocu da. Rahmetli Levent Kırca’yı bilmeyen yoktur. Şimdi devam edelim.

Bizimkiler dizisinden tanıdığımız Sarhoş Cemil karakterini oynayan Uğurtan Sayıner; aynı dizide Abbas rolündeki Hikmet Karagöz; Samsunsporluluğuyla da bilinen ve Karayılan, Yol Arkadaşım gibi dizilerden tanıdığımız Polat Bilgin; İşler Güçler’den Sadi Celil Cengiz; Olacak O Kadar ve Çocuklar Duymasın’dan Ferdi Akarnur; En Son Babalar Duyar ve Sıdıka’dan tanıdığımız Ali Erkazan; Altın Portakal ödüllü Orçun Sonat; Yeditepe İstanbul dizisi ve pek çok tiyatro oyunundan bildiğimiz Nihat İleri; Bir Zamanlar Anadolu’da filminin doktoru, tiyatrocu Muhammet Uzuner; Sakar Şakir ve Gırgıriye gibi filmlerde oynamış olan komedyen Yavuz Şeker; Arka Sokaklar dizisinin Zeliş’i Yüsra Geyik; genç oyuncu Pınar Göktaş, Bizans Oyunları ve Güldür Güldür’den bilinen komedyen Ünal Yeter; Diriliş Ertuğrul’un Korkut Bey’i Hüseyin Özay; Şişko Nuri karakteriyle bilinen merhum Sıtkı Sezgin ve elbette Türkiye eski güzellerinden, ünlü arktist Nebahat Çehre…

Son olarak bahsedeceğimiz kişi ise bir kadın sanatçı olan Ahu Türkpençe. Türkpençe 1977 Samsun doğumlu. Bir röportajında bunun babasının fanatik Samsunluluğunun eseri olduğunu söylemişti. Şöyle ki, kendisi de Samsunlu olan babası, kızının doğum yerinin yaşadıkları İstanbul değil, memleketleri Samsun olmasını çok istiyormuş ve sırf bu yüzden doğuma yakın bir zamanda eşini alıp Samsun’a getirmiş. Biz Türkpençe’yi Bir İstanbul Masalı dizisinden ve Kaybedenler Kulübü, Dağ 2 gibi filmlerden biliyoruz. Artık Samsunluluğundan da bilebiliriz…

Nejat Uygur ve tiyatrosunun Samsun turnesinde olduğu zaman dünyaya gelen Süheyl Uygur, nüfusta Samsunludur mesela! Keza ünlü komedi oyuncusu Hakan Bilgin de öyle. Babasının memuriyeti nedeniyle Samsun’da doğmuştur.

Aklımıza gelenler bunlar; elbette unuttuklarımız da vardır. Ancak şu bir geçek ki, bu şehrin yaşayanlarını etkileyen bir sanatçı damarı var.