Samsunsonhaber köşe yazarı Akın Üner'in kaleminden: UKRAYNA SAVAŞI BİTERSE SONUÇLARI NE OLUR?
Alaska'da yapılan Trump ve Putin zirvesinin sonuçları konusunda şimdilik elimizde bir veri yok.
Amerikalılar, muhataplarına şu teklifle gittiler: "Ukrayna'da ateşkes ilan edilsin, siz ele geçirdiğiniz toprakları fiilen yönetin. Ancak kâğıt üzerinde resmi sınırlar değişmesin."
Tıpkı İsrail'in Filistin topraklarını fiilen işgal etmesi gibi; sembolik olarak bir Filistin Devleti var ama gerçekte İsrail işgali nedeniyle egemenlikleri bulunmuyor.
Bütün dünya Filistin sorununun çözümü için "Başkenti Kudüs olan bağımsız Filistin devleti" diye dursun gerçekte Filistinlilerin yönetebildiği bir metre kare yer yok.
*
Amerikan teklifi kabul edilirse, Ruslar ele geçirdikleri toprakları yönetecekler. Ekecekler biçecekler, madenlerini çıkartıp vergisini toplayacaklar. Ancak resmiyette "Ruslarca işgal edilmiş Ukrayna toprakları" olarak görünecek.
Avrupalılar her fırsatta Ruslara işgalci diye çemkirecek, Ukraynalılar komşuları tarafından zorla topraklarına el konulan mazlum ülke olarak günün birinde kaybettikleri toprakları alma hayaliyle yaşayacaklar.
Öte yandan Amerikalılar bütün dünyaya "Rus öcüsü" korkusuyla silah satacak, üs kuracak ve her söylenene baş eğecek.
*
Amerikan planı buydu ancak belli ki Ruslar bunu kabul etmediler. Muhtemelen işgal ettikleri yerleri resmi Rus toprağı olarak kabul eden ve Ukrayna'nın da altına imza koyduğu bir barış anlaşması arzuluyorlar.
Ayrıca Ukrayna'nın silahsız bölge olması, NATO'ya girişinin engellenmesi, Avrupa Birliği sürecinin iptalini istiyorlar.
Hatta belki anlaşmalara aykırı olarak NATO'ya alınan İsveç ve Finlandiya konusunda geri adım talep ediyorlar.
*
Trump'ın dünyasıyla Putin'inki o kadar farklı ki!
Bir yanda kendi ülkesindeki imajını "dünyadaki savaşları bitiren başkan" imajıyla parlatıp dünyanın dört yanında (Gazze, Zengezur, Panama misali) kupon arazi avına çıkan, kiminle konuşsa cebindeki dolarları son kuruşuna kadar söğüşlemeyi arzulayan bir karakter var.
Diğer yanda, Rus Çarlığını ve Sovyet İmparatorluğu yeniden diriltmeye odaklanmış, Doğu Avrupa, Kafkasya, Orta Asya gibi "kaybedilmiş toprakları" geri kazanmayı amaçlayan ve dünyanın her yanında Rus hegemonyasını kabul eden fason devletler görmek isteyen bir Putin'le karşı karşıyayız.
Hayalleri ve dünyaları farklı iki süper güç patronunun anlaşması elbette mümkün; ancak bundan kendileri dışında kimsenin kazançlı çıkması mümkün değil.
*
Biz Türkiye olarak şimdi yanı başımızdaki Ukrayna Savaşı'nın bitmesinin sonuçlarını hesaplamaya başlamak zorundayız.
Böyle bir senaryoda Trump, Ortadoğu'da ve İran'da sınırları yeniden çizip ekonomik anlamda imparatorluğunu güçlendirme için zaman kazanacaktır. Bu arada Çin ile yürüttüğü ekonomik dünya savaşına daha fazla zaman ayıracaktır.
Ruslar ise kısa bir soluklanmanın ardından kendilerini hazır hissettikleri anda kendilerine yutabilecekleri yeni Ukraynalar arayacaklardır. Hiç kuşkunuz olmasın, Rusların yeni hedefleri Azerbaycan ve Kazakistan olacaktır.
Azerbaycanlı kardeşlerimiz bu tehlike karşısında Türkiye'nin tek başına yetmeyeceğini bildiklerinden Amerika ve İsrail üzerinden kendilerini güvence altına almanın hesaplarını yapıyor.
Zengezur koridorunun Amerikan şirketlerine verilmesi ve İsrail'le yakınlaşmanın arkasında bu var.
Kazakistan ve diğer Orta Asya ülkeleri ise bu aşamada korumasız görünüyorlar. Amerikalıların Çin'i doğudan kuşatmaya yönelik bir planları şimdilik hissedilmiyor.
*
Şimdi bizim kendimize şu soruyu sormamız lazım: Ruslar, yakın gelecekte Kazakistan ve / veya Azerbaycan'ı yutmaya kalkarsa ne yapacağız?
Tarih boyunca emsallerine rastladığımız yeni bir Türk ? Rus savaşı mümkün mü?
Dahası Ukrayna'nın havlu atmasından sonra batılılar, Rusya'yı meşgul etme işini Türk dünyasına vermek isterlerse bu ihaleyi isteyecek miyiz?
Uzun lafın kısası, Ukrayna Savaşı'nın Rus emperyalizminin belinin kırılmadan sona ermesi halinde önümüzde bizi bekleyen birçok tehlikeli senaryo ortaya çıkabilir.