Sürdürülebilirlik ve çevre koruma konularında önemli adımlar atan TEMA Vakfı Samsun İl Temsilcisi Leman Gürses Özay, plastik kullanımının azaltılması ve doğru geri dönüşümün önemine dikkat çekti. Özay plastiğin doğa, çevre, insan ve hayvanlara zarar veren en büyük düşman olduğunu söyledi.
Yaygın olarak hormonlarda dengesizlik, üreme sağlığına ilişkin sorunlar ve kanser olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına yol açan plastik kullanımının zararlarının doğa ve insan sağlığı için büyük bir tehdit oluşturduğuna dikkati çeken Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma(TEMA) Vakfı Samsun İl Temsilcisi Leman Gürses Özay, evlerde plastik kullanımını azaltmanın ve kullanılan plastikleri doğru bir şekilde geri dönüştürmenin çevreyi korumak için atılabilecek en önemli adımlardan biri olduğunu belirtti.
"21. Yüzyılın Çevre Sorunu: Plastik Kirliliği"
21. Yüzyılın en önemli çevre sorunlarını başında plastik kirliliği ve bununla ilgili geri dönüşüm sorunu geldiğini dikkati çeken TEMA Samsun İl Temsilcisi Leman Özay, "Bugün dünya genelinde plastik atık sorununun iyi biçimde yönetildiği söylenemez. Öyle ki yüzlerce, binlerce farklı türde plastiğin çok azı verimli bir biçimde dönüştürülebiliyor. Atıkların önemli bir kısmı toplanamıyor. Toplanan atıkların büyük bir kısmıysa ya yakılıyor ya da açık havadaki çöplüklerde biriktiriliyor. Plastiklerin yakılması çevreye ve sağlığa zararlı gazlar ile mikroplastiklerin (yani çapı 5 milimetreden küçük plastik parçaların) atmosfere karışmasına neden oluyor. Açık havada bekletilen atıklardan sızan zararlı kimyasal maddelerse içme sularını kirletiyor. Giderek büyüyen bu sorun karşısında hepimizin daha duyarlı olması gerekiyor" dedi.
Küçük değişikliklerle büyük farklar yaratılabileceğini önemle vurgulayan Leman Özay, plastik poşet kullanımının azaltılmasını önerdi ve alışveriş yaparken kumaş torba veya tekrar kullanılabilir alışveriş torbalarının tercih edilmesinin önemine işaret etti.
"Sıfır atık alışkanlığı edinilmesi büyük önem taşıyor"
Ayrıca, sıfır atık alışkanlıklarının edinilmesi gerektiğini dile getiren Leman Özay, "Evimizde plastik kullanımını azaltmak ve kullandığımız plastikleri doğru bir şekilde geri dönüştürmek, çevremizi korumak için atabileceğimiz adımların en başında geliyor. Küçük değişikliklerle büyük farklar yaratabileceğimizi unutmayalım. Plastik Poşet Kullanımını Azaltın: Alışveriş yaparken kumaş torba veya tekrar kullanılabilir alışveriş torbalarını tercih edebilirsiniz. Sıfır Atık Alışkanlıkları Edinin: Atık miktarını azaltmak için tek kullanımlık plastik bardak, tabak ve çatal-bıçak yerine dayanıklı ve tekrar kullanılabilir alternatifler kullanabilirsiniz. Plastikleri Tekrar Kullanın veya Yeniden Dönüştürün: Plastik şişeleri veya kapları tekrar kullanarak veya kendi evinizde yeniden dönüşüm projeleri yaparak plastik atık miktarını azaltabilirsiniz. Örneğin, plastik şişeleri sulama sistemi olarak kullanabilir veya el işi projeleri yapabilirsiniz. Kendi Atık Ayırma Sisteminizi Oluşturun: Evde atık ayırma sistemi oluşturarak plastik, kağıt, cam ve metal gibi farklı malzemeleri ayrı kutularda toplayabilirsiniz. Böylece geri dönüşüm için uygun malzemeleri kolayca ayırabilir ve geri dönüşüme katkıda bulunabilirsiniz." Diyerek açıklamasını tamamladı.
Doğa, çevre, insan ve hayvanlara zarar veren en büyük düşmanın plastik olduğunu biliyor muyuz?
Üretilen plastiklerin çoğunun ham maddesi petrol ve kömür gibi fosil maddelerdir. Plastikler fosil yakıtlardan üretildiğinden bunların üretimi için milyonlarca varil ham petrol ve tonlarca kömürün işlenmesi gerekmektedir. Günümüzde ham petrolün % 4'ünün plastik üretimi için kullanıldığı belirtilmektedir . Üretimi ve kullanımı diğer fosil yakıtlara göre daha kolay olduğu için petrolden poşet üretmek, dolaylı yoldan petrole olan talebi arttırmaktadır. Bu durum daha çok miktarda petrolün işlenmesine yol açmakta; petrolün işlenmesi ve yakılması esnasında doğaya salınan zehirli gazlar çevre kirliliğine neden olmaktadır.
Plastiklerin çevreye verdiği zararlar bunlarla sınırlı değil, doğada çözülmesi çok uzun yıllar alan plastik atıklar, uzun yok olma sürecinde besin zincirine girerek toprak ve su kirleticileri olarak çevreye verdiği olumsuz etkilerden dolayı ekosistemin dengesini de bozmaktadır.
Plastiklerden gelen toksinler güneşle temasa geçtiğinde kanserojen etki yaparak insan sağlığını tehdit edip ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Naylon poşete sıcak koyulan ekmek, naylon poşetin sıcaklıkla tepkimeye girmesi sonucu insan için zehir 'e dönüşebilmektedir.
Okyanuslarda biriken plastik çöpler, denizlerde mekanik erozyon ve kimyasal aşınmayla ciddi çevre sorunlarına neden olmaktadır.
İnsanlar tarafından çevreye bırakılan plastik atıklar sadece çevreye ve insanlara zarar vermekle kalmadığı gibi doğaya bırakılan plastik atıklar, rüzgârların etkisiyle denizlere taşınması sonucu denizlerde yaşayan canlıları ve bu canlılarla beslenen yaban hayvanlarını da olumsuz etkilemektedir.
Bunun için insanların plastikleri kullanırken, tüketirken bilinçli davranması, atık olarak atarken sorumlu olunması ve mümkün olduğunca kullanılmasının minimum seviyelere çekilmesi en önemli çözümler olarak karşımıza gelmektedir.
ÖZEL HABER - SAMSUN SON HABER
