ATSO Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, 'Antalya üretimi Türkiye gıda enflasyonunu düşürücü bir katkı sağlamıştır, ancak sebze ve meyvede bu fiyat gerilemesine rağmen gıda enflasyonunun yıllık yüzde 17.7 gibi yüksek bir düzeyde kalması dikkat çekicidir' dedi.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Nisan ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Ekonomide toplam talebin düştüğünü bunun da enflasyonu sınırlayıcı etki yaptığını kaydeden Başkan Çetin, maliyetlerin ise artmaya devam ettiğini, ekonomide durgunluk ve enflasyon durumuna karşı devlet destekleriyle ekonominin canlanmasına ve maliyet artışlarının frenlenmesine daha fazla katkı yapılması gerektiğini söyledi. Çetin, 'TÜİK tarafından 2020 Nisan ayı enflasyonu beklentilerin biraz üzerinde, bir önceki aya göre TÜFE'de yüzde 0,85, Yİ-ÜFE'de yüzde 1,28 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 10,94, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 6,71 olmuştur. Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler yüzde 46,18 ile sarımsak, yüzde 37,50 ile kuru soğan ve yüzde 31,02 ile patates, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler yüzde 43,57 ile patlıcan, yüzde 36,99 ile salatalık ve yüzde 34,23 ile kabak olmuştur. Nisan ayında, endekste kapsanan 418 ürün kaleminden 87'sinde fiyat düşüşü, 270'sinde fiyat artışı görülmüştür' ifadelerinde bulundu.
'Ekonomide toplam talep düştü ancak market harcamaları arttı'
Nisan ayında bakliyat, yağ, et, patates, kuru soğan gibi gıda, mevsimlik giyim, kişisel bakım ürünleri fiyatlarındaki artış enflasyonunun arttığını dile getiren Çetin, 'Korona salgını ekonomide toplam talebi düşürmüş, ancak market harcamaları artmaya devam etmiştir. Talep değişiminin tüketici fiyatlarına yansıdığı görülmektedir. Taze sebze ve meyve fiyatlarındaki düşüş ve akaryakıt indirimleri enflasyonu düşürücü etki sağlamıştır. Taze sebze ve meyve fiyatlarının genel olarak geçen yılın altında seyrettiği görülmektedir. Domates, biber gibi ürünlerde yıllık fiyat gerilemesi yüzde 20'ye yakındır. Antalya üretimi Türkiye gıda enflasyonunu düşürücü bir katkı sağlamıştır, ancak sebze ve meyvede bu fiyat gerilemesine rağmen gıda enflasyonunun yıllık yüzde 17.7 gibi yüksek bir düzeyde kalması dikkat çekicidir.
Yİ-ÜFE'de Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 1,28, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 6,71 artış gerçekleşmiştir. Bir önceki aya göre en fazla artış; yüzde 8,03 ile metal cevherleri ve yüzde 6,71 ile kağıt ürünlerinde kaydedilmiştir. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünlerinde yüzde 28,46, ham petrol ve doğalgazda yüzde 27,71 fiyat düşüşü olmuştur. Petrol fiyatlarında düşüş üretici enflasyonunu 1.7 puan kadar düşürmüştür' dedi.
'İş hacmi düşerken maliyetler artıyor'
Yıllık enflasyonda olumlu baz etkisine rağmen tedarik sistemindeki aksamaların ve kur artışının enflasyonist etki oluşturduğunu aktaran Çetin, 'Faaliyetleri durdurulan işyerleri ve faaliyet hacmi daralan birçok sektör istihdamı korumaya, genel giderlerini karşılamaya çabalamakta, iş hacmi düşerken maliyetler artmaktadır. Maliyet artışları, talep ve üretim düşüşüne rağmen enflasyonda gerilemeyi sınırlamaktadır. Ekonomide durgunluk ve enflasyon anlamına gelen stagflasyon veya slumpflasyon durumuna karşı devlet destekleriyle ekonominin canlanmasına ve maliyet artışlarının frenlenmesine daha fazla katkı yapılmalıdır. Turizm, perakende ticaret, yeme içme, ulaşım gibi birçok sektörde KDV indirimi, kira, elektrik gideri gibi genel giderleri düşürücü önlemler bu nedenle önemlidir' ifadelerinde bulundu.
Batı Akdeniz enflasyonu
Çetin, 'Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık yüzde 0,81, dört aylık yüzde 3,13 ve yıllık bazda yüzde 11,03 olarak gerçekleşmiştir. Enflasyonun aylık ve dört aylık bazda Türkiye ortalamasının altında, yıllık bazda Türkiye ortalamasının üstünde olduğu görülmüştür. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi, 26 bölge arasında aylık bazda 14'üncü sırada, dört aylık bazda 16'ncı ve yıllık bazda ise 12'nci sırada yer almıştır. Bölgemizde ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış yüzde 6,23 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 5,30 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 2,64 ile gıda ve alkolsüz içecekler harcama gruplarında olmuştur. Ulaştırma grubunda yüzde 2,40, haberleşme grubunda 1,03, eğlence ve kültür grubunda ise 0,98 düşüş gözlenmiştir. Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış yüzde 30,68 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 21,97 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 15,42 ile konut gruplarında olmuştur' şeklinde konuştu.