Haftanın kitabında sizlere David Winner imzalı bir futbol kitabı olan Harika Portakal'ı tanıtmak istiyoruz.
Türkiye’de yayımlananfutbol kitaplarının içlerinde gerçekten çok iyi kitaplar da var. Harika Portakal da onlardan birisi. Peki, bir futbol kitabını ‘iyi kitap’ sınıfına koyabilecek şeyler neler olabilir?
En başta sıradan olmaması gelir. Yani, medyada zaten okuduğumuz herhangi bir futbol köşe yazısı ya da haberi özelliği taşımamalı. İyi bir kurgusu, ilgi çekici bir öznesi olmalı. Yazarın belli bir edebi niteliği, farklı bir üslubu olmalı. Gezmeye, seyretmeye ve sevmeye dayalı bir anlatımı olmalı. Evet, futboldan ve futbolcudan tabii ki bahsetmeli ama onların içinde insan hikayeleri, sosyolojik tahliller ve hatıralar da olmalı.
İşte bu kitap tam da öyle bir kitap. İngiliz gazeteciDavid Winner,Hollanda futbolunu yazmış. Cruyff ve arkadaşlarıyla 1960’larda başlayan Hollanda futbolunu, Portakalları… Ve tabii ki Total Futbolu…
Ancak o kadar başarılı bir kitap ki, beraberinde Hollanda’yı, Hollandalıları, Hollanda sanat ve siyasetini de okuyorsunuz. 1974 ve 78 finalinin kaybedilişi, 1988 Avrupa Şampiyonluğu… Ajax’ın halleri… Amsterdam’ın hikayesi… Cruyff, Rensenbrink, Haan, Van Der Kerkhoff’lar… Gullit, Rijkaard, Van Basten, Koeman… Michels, Van Gaal, Hiddink… Kluivert, Bergkamp, Overmars… Hollanda,-Belçika rekabeti… Hollanda-Almanya düşmanlığı… Hollanda futbolundaki Surinam geleneği… Önemli olan kazanmak değil iyi oynamak inceliğini…
Yine mesela Ajax’ın ve Amsterdam’ın Yahudi imajının aksine aslında hiç de öyle Nazi karşıtı kahramanlıkları olmadığını anlatıyor. ( Aynı şeyi Simon Cuper de Ajax, Hollandalılar ve Savaş’ta anlatmıştı. )
Kitap elbette bir futbol kitabı ama sadece bir futbol kitabı değil. Orada anlatılan bazı maçları, pozisyonları internetten bulup tekrar seyrediyorsunuz. Bazı fotoğrafları araştırıyorsunuz. Hatta kitabın kapağında futbol literatüründe Cruyff dönüşü / Cruyff Turn olarak geçen o mükemmel hareket var.
Winner, 2000’e kadar olan kısmı yazmıştı kitabında. 2000’de ülkesinde yarı finalde İtalya’ya maç içinde 2 penaltı kaçırıp, penaltılarla elenmişti Hollanda. Kitap aslında orada bitmişti ancak 2010’da yeni bir bölüm eklenmiş. Tam 10 yıl aradan sonra yani. Çünkü 2010 Dünya Kupası finalinde Hollanda, İspanya ile oynadı. Ve ilk defa yazar Hollanda’yı değil de rakibini tutmuştu. Çünkü güzel oyun İspanyollardaydı…
Daha bir sürü şey yazabiliriz lakin son olarak şunu söyleyelim; eğer futbolla ilgiliyseniz, Harika Portakal'ı mutlaka okuyun.