Bu hafta, sizlerle Attila İlhan'ın O Sarışın Kurt adlı kitabını paylaşacağız.
O Sarışın Kurt, bir Attila İlhan eseri… Roman havasında ancak romandan ziyade bir senaryo. Gelgelelim, okurken roman hissiyatı duyuyorsunuz.
Hikaye, Mart 1920’de İstanbul’un işgali ile başlıyor ve Haziran 1926’daki İzmir suikast girişimine kadar geçen süreyi anlatıyor. Eserin baş kahramanı Mustafa Kemal Atatürk. Tabii, henüz Atatürk olmadan önceki hali. Yani Gazi Paşa, Mustafa Kemal Paşa…
Roman Nazım’ın meşhur dizeleriyle başlıyor. “Sarışın bir kurda benziyordu.” Nitekim eserin adı da o teşbihten geliyor.
Attila İlhan, bu eseri 1997-98 yıllarında kaleme almış. Bir dizi senaryosu olarak düşündüğü ortada. Dizisi çekilse nasıl olur diye düşündüğümüzde, fevkalade güzel olacağı kanısına varıyoruz. Eserde hepsi gerçek karakterler var. Olay örgüsü Atatürk’ün etrafında gelişiyor. Onun, o altı yıllık dönemine tesir eden başka kahramanlar da mevcut. En fazla yer bulanlardan birisi Fikriye karakteri; akabinde ise Latife Hanım. Roman, Gazi’nin özel hayatını da anlatıyor aslında. Fikriye’yi tarihi bir şahsiyet olmaktan çok bir roman kahramanı olarak görüyor ve çok seviyoruz. Keza Latife Hanım ile olan evliliği de siyasi değil insani taraflarıyla, gayet başarılı bir şekilde anlatılıyor. Attila İlhan’ın şairliği zaten malumumuz ancak nesirde de usta olduğunu görebiliyoruz.
Eserde Zübeyde Hanım’dan Makbule Hanım’a, Halide Edip’ten Salih Bozok’a; İsmet, Kazım, Fevzi , Ali Fuat Paşa’lardan, Rauf Bey’e; Yakup Kadri’den Gazi’nin köpeği Foks’a ve tabii Çerkes Ethem’den Ziya Hurşit’e kadar pek çok karakter yer buluyor kendisine. Arada atlanan olaylar da var tabii… Sonuçta bir tarih kitabı değil, tarihi bir roman/senaryo bu…
Kitabın diliyle ilgili şunu söyleyebiliriz; Mustafa Kemal Paşa’nın ve annesi Zübeyde Hanım’ın Rumeli ağzıyla konuştukları yerler çok hoştu. Gazi’nin zaman zaman “üyle” konuştuğunu biliyoruz zaten. Ancak devrin orijinal lisanını korumak adına, Attila İlhan’ın da çok iyi bildiği pek çok Osmanlı Türkçesi kelime hatta cümlenin varlığını da söylemek lazım. Tabii yeni nesil okurlar için yabancı bir metin gibi gelebilir. Örneğin, “…ağlebi ihtimal, bu karar, gayr-ı kaabil-i rücu bir karar” cümlesi… ( Büyük ihtimalle bu karar geri dönüşü mümkün olmayan bir karar. )
Kitabın kelimeler durumu bu lakin anlatım durumu fevkalade başarılı. 555 sayfalık, kalın hacmine rağmen kendini okutabilen bir eser. Tabii, Millî Mücadele dönemini iyi bilenler için daha bariz bir şekilde geçerli bu durum.
Özetle, başarılı bir eser O Sarışın Kurt…