Liv Hospital Samsun Üroloji Kliniği'nden Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Mercimek 'Böbrek Taşında Endoskopik Lazer Cerrahisi' hakkında bilgilendirdi.
Böbrek taşı, böbreklerde biriken sert madensel maddelerden kaynaklanmaktadır. Taşlar bazen yer değiştirerek bazense idrar kanallarından aşağıya doğru hareket ederek vücuttan atılabilmektedir. Ancak idrar kanalının herhangi bir düzeyinde takılarak idrar akışına engel oluşturan taşlar genellikle korkulan, şiddetli tipik böbrek ağrısına yol açmaktadır.
TAŞ OLUŞUMUNA YOL AÇAN DURUMLAR NELERDİR?
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Mercimek, “Taş oluşumuna neden olan durumlar hakkında bilgilendiren Mercimek, “ Taş oluşumuna neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar; İdrar yolu enfeksiyonu,Böbrekteki yapısal bozukluklar,Böbrek hastalığı olanlar (renal tübüler asidoz, kistik böbrek hastalığı…),Beslenme alışkanlıkları,Yetersiz sıvı alımı,Sıcak iklim kuşağında yaşamak,Hiperkalsiüri, sistinüri, hiperokzalüri, hiperürikozüri,Bazı ilaçlar (asetazolamide, anti viral ilaçlar….),Bazı bağırsak hastalıkları (inflamatuar bağırsak hastalığı…),Genetik faktörler,Geçirilmiş bağırsak ameliyatları,Metabolik hastalıklardır (örn. hiperparatiroidizm, gut hastalığı…)” dedi.
BÖBREK TAŞINIZIN OLDUĞUNU NASIL ANLAYABİLİRSİNİZ?
Böbrek taşı oluşumuna değinen Dr. Mercimek, “Taş hastalığında en sık rastlanan belirti ağrıdır.Böbrek ağrısının şiddeti bazı kişilerde belli belirsiz bir sızlama şeklinde görülürken bazılarında son derece şiddetli, kıvrandırıcı ve hastaneye yatmayı gerektirecek yoğunluğa kadar ulaşabilir.Ağrı atakları taşın üreter içerisindeki hareketi ve buna bağlı spazmlara bağlıdır. Şiddetli ağrı atakları genellikle 20 -60 dakika arasında sürebilir. Böbrek ağrısı, taşın bulunduğu vücut tarafında olur. Ağrının yeri taşın yerine ve hareketine göre değişebilir. Böbrekte veya üst üreterdeki taş, kaburga ile kalça arasında yan (böğür) ağrısına sebebiyet verir. Alt üreterde ve mesaneye yakın taşlar karın alt kısmında veya cinsel organa doğru yayılan ağrıya yol açar.İdrarda kanama, bulantı, kusma, idrar yaparken acı-yanma ve idrar sıkışıklığı hissi de hastalarda görülmektedir. İlginç olarak belirti vermeyen böbrek taşlarına da rastlanılmaktadır. Bu taşlar ancak kontrol sırasında ya da başka amaçla çekilmiş filmlerde tesadüfen saptanmaktadır” bilgisini verdi.
BÖBREK TAŞI OLUŞUMU NASIL ÖNLENEBİLİR?
Böbrek oluşumunun önlenmesine dikkat çeken Mercimek, “Taş oluşumunu beslenme alışkanlıkları büyük ölçüde etkiler. Beslenme düzenine dikkat ederek büyük ölçüde taş oluşumunu önlemek mümkündür: Kola, gazoz gibi asitli içecekleri mümkünse tüketmemek. Çay, kahve tüketimini azaltmak. Greyfurt suyu ve elma suyunun taş hastalığı riskini arttırabilir. Öte yandan saf limon suyu koruyucudur. Süt ve süt ürünlerinin hiç tüketilmemesi taş oluşum riskini arttırır. Kalsiyumdan yoksun diyetler uygulanmamalıdır. Süt, yoğurt, peynir gibi besinler makul ölçülerde tüketilmelidir. Bol lifli besinleri tercih edin. Yüksek oksalat içeren pancar, soya, kara çay, çikolata, kakao, kuru incir, karabiber, fındık, maydanoz, haşhaş tohumu, ıspanak, çilek, böğürtlen vs besinleri aşırı tüketmemek. Taş hastalığı olanların bira ve diğer alkollü içecekler, ançuez, sardalya, sakatat, kuru bakliyat, mantar, ıspanak, kuşkonmaz, karnıbahar ve et tüketimini kısıtlaması. Tuz kullanımını azaltmak. Bol bol hareket edip vücudu incitmeyecek şekilde egzersiz yapmak. Stresten uzak bir hayat” açıklamasını yaptı.
TAŞ TEDAVİSİNDE YENİ TEKNOLOJİK ÇÖZÜMLER NELERDİR?KİMLERE UYGULANABİLİR?
Dr. Mehmet Mercimek, Taş tedavi yöntemleri hakkında “Birinci yöntem Fleksbil Üreterorenoskopi ( Flexible URS), Retrograd Intrarenal Cerrahidir. (RIRS,RIRC)Böbrek taşları tedavisinde en son teknolojilerden olan fleksibl URS yöntemi ile böbrekteki taşlar tamamen endoskopik olarak ( herhangi bir kesi olmadan) temizlenebilmektedir. Bu yöntemde endoskopik olarak böbreğe ulaşıldıktan sonra kamera ile taşlar görülüp lazer yardımı ile kırılmaktadır. Çok yüksek bir başarı oranına sahip olan bu tekniğin bir diğer avantajı da hastanede yatış süresinin 1 gün olmasıdır. İkinci yöntem Fleksbil Üreterorenoskopi ( Flexible URS), Retrograd intrarenal cerrahidir. (RIRS,RIRC)Böbrek taşı tedavisinde yeni teknikler hızla gelişiyor. Bundan 20 yıl öncesinde açık ameliyatlar sıklıkla uygulanırken 10 yıl öncesinde perkütan cerrahinin gelişmi ile yeni bir devir başlamıştı. İşte bu gelişmin son basamağı da endoskopik lazer cerrahisidir. Bu teknikte kullandığımız tedavinin adı fleksibl URS’dir. Kabaca ince, kablo şeklinde bir endoskop olarak tanımlanabilir. En önemli özelliği ise kullanan cerrah tarafından neredeyse 360 derecelik bir hareket potansiyeli ile yönlendirilebilmesidir. Bu yöntemle böbrekteki taşları böbreğin her neresinde yerleşmiş olursa olsun; tamamen endoskopik olarak ( herhangi bir kesi olmadan) temizleyebilmekteyiz. Önce endoskopik olarak böbreğe ulaşarak kamera ile taşları görüyoruz. Bunu takiben lazer yardımı ile taşlar kum haline gelene dek kırıyoruz. Çok yüksek bir başarı oranına sahip olan bu tekniğin bir diğer avantajı da hastanede yatış süresinin 1 gün olmasıdır. Yani adı cerrahi olmasına rağmen 1 gün sonrasında hastalarımız tamamen normal hayatlarına, işlerine dönebilmekteler. Üstelik bu işlemin böbreğe diğer yöntemlerdeki gibi hasar vermediğini de biliyoruz. Bu nedenle sık tekrar eden taş hastalarında ve çok büyük böbrek taşları için birden fazla seans uygulamak da mümkün. Cihazın boyutu küçük çocuklarda bile kullanabilmemize olanak sağlamaktadır. 7’den 70’e herkese uygulanabilecek bir yöntem diyebiliriz” şeklinde açıklamasını sonlandırdı.