84 yıl önce 5 Aralık 1934 tarihinde Cumhuriyetin önemli kazanımlarından biri olarak kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi.
Kadınların en demokratik hakkı olan milletvekili seçme ve seçilme hakkına kavuştuğu 5 Aralık günü, birçok Avrupa ülkesinden çok önce elde edilmiş bir hak olarak, Atatürk’ ün gölgesinde her yıl gururla anılacak bir gündür.
Atatürk’ ün meclis kürsüsünden de dediği gibi;
‘Türk kadınına bu hakkın bir lütuf olarak verildiği kanaatinde değiliz. Bu memlekette ki yurdun her tarafı istilaya uğradığı zaman kadınlar ateş altında erkeklerle beraber omuz omuza çalıştılar. Elbette bu varlıkların yurdun her köşesinde ve her tabakasında söz söylemeye hakları vardır.’
Milli mücadelenin kahraman Türk kadınlarını düşünün. Nene Hatun’u, Halide Edip Adıvar’ı, Demirci’li Nazife Hanım’ ı, Sabiha Gökçen’i, Halime Çavuş’ u, Erzurumlu Kara Fatma’ yı ve daha birçok isimsiz kadını.
Halim Çavuş sanılan Halime Çavuş; erkek gibi tıraş olup saçını kazıttı, Türk askerinin arasında erkekmiş gibi karıştı ve savaştı. Şerife Bacı top mermileri ıslanmasın diye kazağını mermilerin üzerine örttü, yavrusu ölmesin diye de üzerine abandı, bebeğiyle soğuktan öldü. Erzurumlu Kara Fatma cephede savaşa katıldı, destan yazdı, yaralandı, küçük kızının parmaklarını şarapnel kesti…Ama o ne dedi ‘Beni yaşatan bu İstiklal madalyaısıdır.Açım ama şerefliyim!’
Toplumda böylesine mücadeleci, güçlü kadınları söz sahibi yapmazsak toplum ilerlemez. İşte bu amaçla hareket edilerek 1930 yılından bu yana önce 3 Nisan 1930 tarihinde belediye seçimlerine katılma, sonrasında köylerde muhtar olma ihtiyar meclislerine seçilme ve son olarak da 1934 yılında milletvekili seçme seçilme hakkı tanındı.
8 Şubat 1935 yılında yapılan seçimde meclise 18 kadın milletvekili girdi. Ülkemiz o dönemde bu oran ile ikinci sırada yer alırken günümüzde sıralamamız oldukça geriledi. Öncülüğünü yapmış olduğumuz bu devrime karşı kadın ve erkeğin eşit temsili açısından yeterli oran ne yazık ki hala yakalanamadı.
İşte bu durum tersine çevrilmedikçe tarihteki bu büyük devrim tam olarak amacına ulaşmayacaktır. Demokratik bir toplumun olmazsa olmazı kadın erkek eşitliğidir.
Av. Melike Merve Çetinkaya
